donderdag 29 oktober 2015

Differently able ...

DIFFERENTLY ABLE …

Van de voorbije weken is vooral het bezoek aan Amar Jyoti - de school voor blinde kinderen in Sakaldiha blijven nazinderen … 

Met father Amal Ray, priester in het bisdom Varanasi en ooit student aan de KU Leuven, trok ik naar “Amar Jyoti “ – mijn licht – een school met internaat voor blinde kinderen. Het gebouw werd gerealiseerd met financiële middelen van het bisdom Varanasi en met inbreng van father Amal, dankzij onder meer zijn vele relaties in België. De eerste kinderen werden onthaald in september 2013. Momenteel verblijven er 20 kinderen, begeleid door father Victor en de zusters Jaya, Jeeva en Elizabeth. PAZ – Partners Zonder Grenzen vzw betaalt sinds 2015 een deel van de werkingskosten.

Na een hartelijke verwelkoming met een liedje volgen er een enkele dansjes, neen, niet individueel, in groep. Ze zijn op elkaar aangewezen. Op het plein voor de school spelen ze nadien cricket, in groep. Op één punt is het spel anders dan het spel van niet - blinden. In de balletjes zitten steentjes, zodat ze kunnen horen waar ze naartoe rollen of vliegen.

Ik trek grote ogen …

Onvoorstelbaar tot wat deze kinderen in staat zijn. Blijkbaar maakt één handicap hen zoveel sterker op andere gebieden. Ook hun samenspel is verrassend om zien. Zo op elkaar ingespeeld. Ze zijn zeer aandachtig. Ze luisteren en focussen zich op het spel, op de ander. Bij een juiste slag of een gemaakt punt wordt er gelachen en gesprongen. Een punt wordt gevierd zoals in elke andere match, met gejuich en een stevige omhelzing. Jep, we hebben gescoord! Niet alleen het spel, ook hun ongedwongen blijheid maakt indruk.

Mijn bewondering gaat ook naar de mensen die hen begeleiden, die hen deze kansen bieden, de priester en de zusters. Hun creativiteit, hun geduld, hun inzet … grenzeloos. Blinde kinderen openen mijn ogen, leren mij zien met andere ogen.



Differently able …

De volgende dag bezoeken we een project voor anders - valide mensen. Onderweg naar de plaats van afspraak stoppen we aan een klein huisje met winkel. “Handicrafts” worden te koop aangeboden door drie jonge dames: Chinda, Sapna en Kismati. Ze zitten op een klein platform voor het gebouwtje. Ze onthalen ons op een spontane, vriendelijke manier. Niets ongewoon. Even later wordt het duidelijk, lopen kunnen ze niet. Toch zijn ze erin geslaagd om grotendeels een eigen leven uit te bouwen.


Ze gaan mee naar de maandelijkse vergadering van het platform: “differently able” in Nagara, telkens op de elfde dag van de maand. Deze maand op de tiende, omdat wij – father Amal en ik - er zouden kunnen bij zijn. Jongeren, jongvolwassenen en volwassenen samen in één kring, aandachtig voor elkaar. Allemaal op de mat, op de grond. Voor ons staan er stoelen klaar. Zonder aarzelen zet ik mij op de mat. Ik wil luisteren en spreken op gelijke hoogte. Gautham, een social worker, coördineert.

Alles waarmee ze dagelijks worden geconfronteerd, komt aan bod. Ervaringen, meevallers en tegenslagen, vreugde en ontgoocheling worden gedeeld. In een paar woorden, de thema’s uit een lang gesprek …

·     Niet iedereen heeft een identiteitskaart … Hoe geraken we aan een “disabled certificate”, een 
    medical certificate, waardoor we kunnen genieten van de hulpmiddelen en de tegemoetkomingen
    die wettelijk voorhanden zijn?
·     We hebben geen aangepaste toiletten …
·     Vanaf 18 jaar heb je recht op een soort vervroegd pensioen – 300 Rs / 4,28 € … Hoe dat recht 
    verwerven … we krijgen het niet.
·      Free bus & train … een ander recht maar eenzelfde probleem.
·      Er is een district medical officer, er zijn openbare diensten …
·     Hoe kunnen we de overheid benaderen … the government is not willing … Alleen lukt het niet, we
    moeten samen proberen en reageren.
·      Politici geven alleen aan wie ze kennen …

Iedereen komt aan bod, iedereen wordt beluisterd, bevraagd. De wederzijdse interesse is voelbaar. Tijdens de gesprekken geen enkel teken van verbittering. Ook de verontwaardiging blijft beperkt. Voor mij te beperkt, maar met welk recht van spreken zou ik spreken. Ik luister en stel vragen. Nederigheid is hier meer dan gepast.

Op het einde van de gesprekken gaan we de kring rond en beluisteren we eenieders verhaal. Manush, een gehandicapte jonge van ongeveer 14 jaar leert naaien en studeert bachelor of arts, vergelijkbaar met het middelbaar bij ons. Suradj – wat zon betekent – is gehandicapt vanaf de geboorte en kan niet staan of gaan. Sima – wat grens betekent – is gehandicapt vanaf haar tweede levensjaar. Zij wil ook studeren, maar een bachelor of arts kost 180.000 Rs, voor haar en haar ouders zo goed als onbetaalbaar. Ze legt zich er nog niet bij neer. Sumar wil kleermaker worden, Anshu computer studeren.
Pudja, een leerling van 14 studeert confectie en computer. Manoj Kumar Giri, een jonge man van in de twintig, wil een kleine kleermakerszaak oprichten. Om te starten heeft hij 25 tot 30.000 Rs nodig, voorlopig nog onbereikbaar. Lalchand Plasad wil een wheelchair, maar heeft geen pensioen …
Phool Kumari en Sona Harishchand sluiten de kring. Twee jonge vrouwen die vrijwillig meewerken om deze mensen te begeleiden en te steunen. Hun enthousiasme is onmiskenbaar.

Gautham besluit en vertelt nog dat ze jaarlijks een “district disabled day” hebben waarop onder meer politici en ambtenaren worden uitgenodigd. Iedereen van de groep betaalt voor deelname aan de activiteiten een bijdrage van 10 Rs per maand.
Hun droom en eerste groot project: een fonds oprichten waarmee ze elkaar willen helpen om onafhankelijk te kunnen leven. Misschien moet ik, eenmaal terug thuis, even langsgaan bij het Leuvens Universiteitsfonds !

Het is duidelijk, dit platform is onmisbaar. Jongeren en volwassenen worden begeleid om  zelfstandigheid op te bouwen. Enorm belangrijk omwille van het feit dat zij vaak door eigen familie en gemeenschap gemarginaliseerd, in de marge geplaatst worden, ook door de overheid gediscrimineerd en uitgesloten. Deze ontmoeting was een van de vele confronterende maar leerrijke ervaringen. Doorzettingsvermogen, creativiteit en initiatief, levensvreugde ondanks alles. Een ervaring die mij ook opstandig maakt … het kan toch anders, waarom dan niet ?



Ik denk terug aan de dansende en spelende blinde kinderen … mensen zijn tot zeer veel in staat, meer dan wat wij hen gunnen of toelaten. Waarom gebruiken wij deze mogelijkheden zo weinig? Hun handicap heeft hen deels of volledig buiten de samenleving geplaats of anders: door hun handicap werden zij opzij geschoven, beoordeeld als onvoldoende of niet meer bekwaam om op een volwaardige wijze te participeren.

Waarom gaan wij altijd uit van “tekorten”, van wat mensen niet of niet meer kunnen in de plaats van te vertrekken vanuit eenieders sterkte en kunde? De wereld zou er helemaal anders uitzien. Waarom bestempelen wij deze kinderen en zovele andere mensen als “disabled” terwijl ze zovele andere talenten, gevoeligheden en vaardigheden hebben? Waarom worden mensen met een beperking, groot of klein, vereenzelvigd met deze beperking, alsof ze geen andere mogelijkheden hebben. Iedereen heeft toch zijn beperkingen, zijn sterkten en zwakten. Zijn we niet allemaal in mindere of meerdere mate, op een of andere manier “disabled”?

“ Differently able “

Father Gyan Prakash, de directeur van “Social Welfare Society” van het bisdom Varanasi zegt mij dat ze het woord “disable” steeds vervangen door “differently able”. Hier ervaar je dat het meer is dan de verandering van een woord , het is een mentaliteit een houding waarbij men mensen alle kansen wil geven, waarbij men uitgaat van de sterkten. Uiteraard moet men de zwakten blijven benoemen en erkennen om tot revalidatie, versterking of genezing te kunnen komen. Maar mensen vereenzelvigen met één beperking ontneemt hen alle kansen. Hoogtijd om veel meer te kijken  naar wat mensen kunnen, dan naar wat ze niet of niet meer kunnen.

Bye, see you …

Opmerkelijk was de afscheidsgroet van een van de blinde  kinderen: “Bye, see you!”  Kijken doe je niet alleen met je ogen …


Bart Massart

Kolkata 25.10.2015

Geen opmerkingen:

Een reactie posten