DIFFERENTLY ABLE …
Van de voorbije weken is vooral het bezoek aan Amar
Jyoti - de school voor blinde kinderen in Sakaldiha blijven nazinderen …
Met father Amal Ray, priester in
het bisdom Varanasi en ooit student aan de KU Leuven, trok ik naar “Amar Jyoti
“ – mijn licht – een school met internaat voor blinde kinderen. Het gebouw werd
gerealiseerd met financiële middelen van het bisdom Varanasi en met inbreng van
father Amal, dankzij onder meer zijn vele relaties in België. De eerste
kinderen werden onthaald in september 2013. Momenteel verblijven er 20
kinderen, begeleid door father Victor en de zusters Jaya, Jeeva en Elizabeth. PAZ
– Partners Zonder Grenzen vzw betaalt sinds 2015 een deel van de
werkingskosten.
Na een hartelijke verwelkoming met
een liedje volgen er een enkele dansjes, neen, niet individueel, in groep. Ze
zijn op elkaar aangewezen. Op het plein voor de school spelen ze nadien
cricket, in groep. Op één punt is het spel anders dan het spel van niet -
blinden. In de balletjes zitten steentjes, zodat ze kunnen horen waar ze
naartoe rollen of vliegen.
Ik
trek grote ogen …
Onvoorstelbaar tot wat deze
kinderen in staat zijn. Blijkbaar maakt één handicap hen zoveel sterker op andere
gebieden. Ook hun samenspel is verrassend om zien. Zo op elkaar ingespeeld. Ze
zijn zeer aandachtig. Ze luisteren en focussen zich op het spel, op de ander.
Bij een juiste slag of een gemaakt punt wordt er gelachen en gesprongen. Een
punt wordt gevierd zoals in elke andere match, met gejuich en een stevige
omhelzing. Jep, we hebben gescoord! Niet alleen het spel, ook hun ongedwongen
blijheid maakt indruk.
Mijn bewondering gaat ook naar de
mensen die hen begeleiden, die hen deze kansen bieden, de priester en de
zusters. Hun creativiteit, hun geduld, hun inzet … grenzeloos. Blinde kinderen
openen mijn ogen, leren mij zien met andere ogen.
Differently able …
De volgende dag bezoeken we een project voor anders -
valide mensen. Onderweg naar de plaats van afspraak stoppen we aan een klein
huisje met winkel. “Handicrafts” worden te koop aangeboden door drie jonge
dames: Chinda, Sapna en Kismati. Ze zitten op een klein platform voor het
gebouwtje. Ze onthalen ons op een spontane, vriendelijke manier. Niets ongewoon.
Even later wordt het duidelijk, lopen kunnen ze niet. Toch
zijn ze erin geslaagd om grotendeels een eigen leven uit te bouwen.
Ze
gaan mee naar de maandelijkse vergadering van het platform: “differently able”
in Nagara, telkens op de elfde dag van de maand. Deze maand op de tiende, omdat
wij – father Amal en ik - er zouden kunnen bij zijn. Jongeren, jongvolwassenen
en volwassenen samen in één kring, aandachtig voor elkaar. Allemaal op de mat,
op de grond. Voor ons staan er stoelen klaar. Zonder aarzelen zet ik mij op de
mat. Ik wil luisteren en spreken op gelijke hoogte. Gautham, een social worker,
coördineert.
Alles
waarmee ze dagelijks worden geconfronteerd, komt aan bod. Ervaringen,
meevallers en tegenslagen, vreugde en ontgoocheling worden gedeeld. In een paar
woorden, de thema’s uit een lang gesprek …
· Niet iedereen heeft een identiteitskaart
… Hoe geraken we aan een “disabled certificate”, een
medical certificate, waardoor
we kunnen genieten van de hulpmiddelen en de tegemoetkomingen
die wettelijk
voorhanden zijn?
· We hebben geen aangepaste toiletten …
· Vanaf 18 jaar heb je recht op een soort
vervroegd pensioen – 300 Rs / 4,28 € … Hoe dat recht
verwerven … we krijgen het
niet.
· Free bus & train … een ander recht
maar eenzelfde probleem.
· Er is een district medical officer, er
zijn openbare diensten …
· Hoe kunnen we de overheid benaderen … the
government is not willing … Alleen lukt het niet, we
moeten samen proberen en reageren.
· Politici geven alleen aan wie ze kennen …
Iedereen
komt aan bod, iedereen wordt beluisterd, bevraagd. De wederzijdse interesse is
voelbaar. Tijdens de gesprekken geen enkel teken van verbittering. Ook de
verontwaardiging blijft beperkt. Voor mij te beperkt, maar met welk recht van
spreken zou ik spreken. Ik luister en stel vragen. Nederigheid is hier meer dan
gepast.
Op
het einde van de gesprekken gaan we de kring rond en beluisteren we eenieders
verhaal. Manush, een gehandicapte
jonge van ongeveer 14 jaar leert naaien en studeert bachelor of arts,
vergelijkbaar met het middelbaar bij ons. Suradj
– wat zon betekent – is gehandicapt vanaf de geboorte en kan niet staan of
gaan. Sima – wat grens betekent – is
gehandicapt vanaf haar tweede levensjaar. Zij wil ook studeren, maar een
bachelor of arts kost 180.000 Rs, voor haar en haar ouders zo goed als
onbetaalbaar. Ze legt zich er nog niet bij neer. Sumar wil kleermaker worden, Anshu
computer studeren.
Pudja, een
leerling van 14 studeert confectie en computer. Manoj Kumar Giri, een jonge man van in de twintig, wil een kleine
kleermakerszaak oprichten. Om te starten heeft hij 25 tot 30.000 Rs nodig,
voorlopig nog onbereikbaar. Lalchand Plasad
wil een wheelchair, maar heeft geen pensioen …
Phool Kumari en Sona Harishchand sluiten de kring. Twee
jonge vrouwen die vrijwillig meewerken om deze mensen te begeleiden en te
steunen. Hun enthousiasme is onmiskenbaar.
Gautham
besluit en vertelt nog dat ze jaarlijks een “district disabled day” hebben
waarop onder meer politici en ambtenaren worden uitgenodigd. Iedereen van de
groep betaalt voor deelname aan de activiteiten een bijdrage van 10 Rs per
maand.
Hun
droom en eerste groot project: een fonds oprichten waarmee ze elkaar willen helpen
om onafhankelijk te kunnen leven. Misschien moet ik, eenmaal terug thuis, even
langsgaan bij het Leuvens
Universiteitsfonds !
Het
is duidelijk, dit platform is onmisbaar. Jongeren en volwassenen worden
begeleid om zelfstandigheid op te
bouwen. Enorm belangrijk omwille van het feit dat zij vaak door eigen familie
en gemeenschap gemarginaliseerd, in de marge geplaatst worden, ook door de
overheid gediscrimineerd en uitgesloten. Deze ontmoeting was een van de vele confronterende
maar leerrijke ervaringen. Doorzettingsvermogen, creativiteit en initiatief,
levensvreugde ondanks alles. Een ervaring die mij ook opstandig maakt …
het kan toch anders, waarom dan niet ?
Ik
denk terug aan de dansende en spelende blinde kinderen … mensen zijn tot zeer veel in staat, meer
dan wat wij hen gunnen of toelaten. Waarom gebruiken wij deze mogelijkheden zo weinig?
Hun handicap heeft hen deels of volledig buiten de samenleving geplaats of
anders: door hun handicap werden zij opzij geschoven, beoordeeld als
onvoldoende of niet meer bekwaam om op een volwaardige wijze te participeren.
Waarom gaan wij altijd uit van
“tekorten”, van wat mensen niet of niet meer kunnen in de plaats van te
vertrekken vanuit eenieders sterkte en kunde? De wereld zou er helemaal anders
uitzien. Waarom bestempelen wij deze kinderen en zovele andere mensen als
“disabled” terwijl ze zovele andere talenten, gevoeligheden en vaardigheden
hebben? Waarom worden mensen met een beperking, groot of klein, vereenzelvigd
met deze beperking, alsof ze geen andere mogelijkheden hebben. Iedereen heeft
toch zijn beperkingen, zijn sterkten en zwakten. Zijn we niet allemaal in mindere of
meerdere mate, op een of andere manier “disabled”?
“ Differently
able “
Father Gyan Prakash, de directeur
van “Social Welfare Society” van het bisdom Varanasi zegt mij dat ze het woord
“disable” steeds vervangen door “differently able”. Hier ervaar je dat het meer
is dan de verandering van een woord , het is een mentaliteit een houding waarbij
men mensen alle kansen wil geven, waarbij men uitgaat van de sterkten.
Uiteraard moet men de zwakten blijven benoemen en erkennen om tot revalidatie,
versterking of genezing te kunnen komen. Maar mensen vereenzelvigen met één
beperking ontneemt hen alle kansen. Hoogtijd om veel meer te kijken naar wat mensen kunnen, dan naar wat ze niet
of niet meer kunnen.
Bye,
see you …
Opmerkelijk was de afscheidsgroet
van een van de blinde kinderen: “Bye, see you!” Kijken doe je niet alleen met je ogen …
Bart
Massart
Kolkata
25.10.2015
Geen opmerkingen:
Een reactie posten